Haugtussa

Aa veit du den Draum, og veit du den Song,
so vil du Tonane gøyme;
og gilja det for deg so mang ein Gong,
rett aldri so kann du det gløyme.
    Aa hildrande du!
    Med meg skal du bu;
i Blaahaugen skal du din Sylvrokk snu.

 ... 

Du skal ikkje fæle den mjuke Nott,
daa Draumen slær ut sine Vengir
i linnare Ljos enn Dagen hev aatt
og Tonar fraa stillare Strengir.
    Det voggar um Li,
    det svævest av Strid,
og Dagen ei kjenner den Sæle-Tid.

 ... 

Du skal ikkje ræddast den Elskhug vill,
som syndar og græt og gløymer;
hans Famn er heit og hans Hug er mild,
og Bjørnen arge han tøymer.
    Aa hildrande du!
    Med meg skal du bu;
i Blaahaugen skal du din Sylvrokk snu.

Ho er mager og myrk og mjaa
Med brune og reine Drag
Og Augo djupe og graa'
Og stilslegt, drøymande Lag.
Det er som det halvt um halvt
  Laag ein Svevn yver heile ho;
I Rørsle, Tale og alt
Ho hev denne døyvde Ro.

Under Panna fager, men laag
Lyser Augo som bak ein Eim;
Det er som dei stirande saag
Langt inn i ein annan Heim.


Berre Barmen gjeng sprengd og tung,
Og det bivrar um Munnen bleik.
Ho er skjelvande sped og veik,
Midt i det ho er ven og ung.

Nei sjaa, kor det blaaner her!
No maa me roe oss, Kyra!
Aa nei, slike fine Bær,
og dei, som det berre kryr a'!
Nei Maken eg hev kje sét!
Sùmt godt her er daa til Fjells.
No vil eg eta meg mett;
her vil eg vera til Kvelds!

 ... 

Men kom no den Bjønnen stor!
- Her fekk bli Rom aat oss baae.
Eg torde kje seia eit Ord
til slik ein røsjeleg Vaae.
Eg sa berre: "ver so god!
No maa du kje vera bljug!
Eg læt deg so vel i Ro;
tak for deg etter din Hug."

Men var det den Reven rau,
so skuld' han faa smaka Staven;
eg skulde banke han daud,
um so han var Bror til Paven.
Slikt skarve, harmelegt Sleng!
Han stèl baade Kje og Lam.
Men endaa so fin han gjeng
 hev korkje Agg hell Skam.

Men var det den stygge Skrubb,
so arg og so hol som Futen, --
eg tok meg ein Bjørkekubb
og gav han ein god paa Snuten.
Han reiv sund Sauir og Lam
for Mor mi so traadt og tidt;
ja sant! um han berre kom,
 skuld' han so visst faa sitt.

Men var det den snilde Gut
der burte fraa Skare-Bròte,
han fekk vel ein paa sin Trut, --
men helst paa ein annan Maate.
Aa Tøv, kva tenkjer eg paa!
Det lid nok paa Dagen alt...
Eg maa til Buskapen sjaa; --
ho "Dokka" drøymer um Salt.

Ho sìt ein Sundag lengtande i Li;
det strøymer paa med desse søte Tankar;
og Hjarta fullt og tungt i Barmen bankar,
og Draumen vaknar, bivrande og blid.
Daa gjeng det som ei Hildring yvi Nuten;
ho raudnar heit; -- der kjem den vene Guten.

Burt vil ho gøyme seg i Ørska braa,
men stoggar tryllt og Augo mot han vender;
dei tek einannan i dei varme Hender
og stend so der og veit seg inkje Raad.
Daa bryt ho ut i dette Undringsord:
«men snilde deg daa... at du er so stor!»

 ... 

Og som det lid ti svale Kveldings Stund,
alt meir og meir i Lengt dei saman søkjer;
og braadt um Hals den unge Arm seg krøkjer,
og øre skjelv dei saman Munn mot Munn.
Alt svimrar burt. Og der i Kvelden varm
i heite Sæle søv ho i hans Arm.

Den galne Guten min Hug hev daara;
eg fanga sìt som ein Fugl i Snòra;
den galne Guten, han gjeng so baus;
han veit at Fuglen vil aldri laus.

Aa gjev du batt meg med Bast og Bende;
aa gjev du batt meg so Bandi brende!
Aa gjev du drog meg so fast til deg,
at heile Verdi kom burt for meg!

Ja kund' eg trolla og kund' eg heksa,
eg vilde inn i den Guten vekse;
eg vilde vekse meg i deg inn,
og vera berre hos Guten min.

Aa du som bur meg i Hjarta inne,
du Magti fekk yver alt mitt Minne;
kvart vesle Hùgsvìv som framum dreg,
det berre kviskrar um deg, um deg.

Um Soli lyser paa Himlen blanke,
no ser ho deg, det er all min Tanke;
um Dagen dovnar og Skùming fell:
skal tru han tenkjer paa meg i Kveld?

 ... 

Aa hipp og hoppe
og tipp og toppe
paa denne Dag;
aa nipp og nappe
og tripp og trappe
i slikt eit Lag.
Og det er Kjæl-i-Sol,
og det er Spel-i-Sol,
og det er Titr-i-Li,
og det er Glitr-i-Li,
og det er Kjæte
og Lurvelæte
ein Solskindag.

Aa nupp i Nakken,
og stup i Bakken
og tipp paa Taa;
aa rekk i Ringen
og svipp i Svingen
og hopp-i-haa.
Og det er Steik-i-Sol,
og det er Leik-i-Sol,
og det er Glim-i-Li,
og det er Stim-i-Li,
og det er Kvitter
og Bekkje-Glitter
og lognt i Kraa.

Aa trapp og tralle,
og Puff i Skalle,
den skal du ha!
Og snipp og snute,
og Kyss paa Trute,
den kan du ta.
Og det er Rull-i-Ring,
og det er Sull-i-Sving,
og det er Lett-paa-Taa,
og det er Sprett-paa-Taa,
og det er hei-san
og det er hopp-san
og tra-la-la.

Ho reknar Dag og Stund og seine Kveld
til Sundag kjem; han hev so trufast lova,
at um det regnde Smaastein yver Fjell,
so skal dei finnast der i "Gjærtarstova".
Men Sundag kjem og gjeng med Regn og Rusk;
ho eismal sìt og græt attunder Busk.

 ... 

Som Fuglen, saarad under varme Veng
so Blode tippar lik den heite Taare,
ho dreg seg sjuk og skjelvande i Seng,
og vrid seg Natti lang i Graaten saare.
Det slit i Hjarta og det brenn paa Kinn.
No maa ho døy; ho miste Guten sin.

Du surlande Bekk,
du kurlande Bekk,
her ligg du og kosar deg varm og klaar.
Og sprytar deg rein
og glid yver Stein,
og sullar so godt
og mullar so smaatt
og glitrar i Soli med mjuke Baar'.
- Aa, her vil eg kvila, kvila.

Du tiklande Bekk,
du siklande Bekk,
her gjeng du so glad i den ljose Li.
Med Klunk og med Klukk,
med Song og med Sukk,
med Sus og med Dus
gjennom lauvbygt Hus,
med underlegt Svall og med Svæving blid.
- Aa, her vil eg drøyma, drøyma.

Du hullande Bekk,
du sullande Bekk,
her fekk du Seng under Mosen mjuk.
Her drøymer du kurt
og gløymer deg burt
og kviskrar og kved
i den store Fred
med Svaling for Hugsott og Lengting sjuk.
- Aa, her vil eg minnast, minnast.

Du vildrande Bekk,
du sildrande Bekk,
kva tenkte du alt paa din lange Veg?
Gjennom aude Rom?
millom Busk og Blom?
Naar i Jord du smatt,
naar du fann deg att?
Tru nokon du saag so eismal som eg?
- Aa, her vil eg gløyma, gløyma.

Du tislande Bekk,
du rislande Bekk,
du leikar i Lund, du sullar i Ro.
Og smiler mot Sol
og lær i dit Skjol,
og vandrar so langt
og lærer so mangt,
aa syng kje um det, som eg tenkjer no.
- Aa, lat meg faa blunda, blunda!